Co jeszcze wypadnie z szaf urzędu?

Na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku /www.bip.bialystok.rio.gov.pl/?r=939/ znajduje się informacja z przeprowadzonej kontroli przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku w Urzędzie Miejskim w Mońkach.

Po zapoznaniu się z materiałem można stwierdzić, że gospodarka finansowa gminy nie wygląda zbyt dobrze. Burmistrz Moniek otrzymał 26 zaleceń, ale ja chciałbym się skupić w szczególności na niżej wymienionych:

1. Podczas kontroli szczegółowemu badaniu poddano zagadnienia dotyczące zadłużenia gminy Mońki oraz realności i zgodności ze stanem faktycznym założeń przyjmowanych w treści wieloletniej prognozy finansowej (WPF). Organ nadzoru ustalił, że przyjęte w wieloletniej prognozie finansowej spłaty rat kredytów i pożyczek są sprzeczne z zawartymi umowami z bankami oraz są zaniżone wydatki związane z obsługą długu.
• rok 2014 – dane w wieloletniej prognozie finansowej – 1 240 278 zł., a spłaty wymagalne 3 179 908 zł. /zaniżenie w WPF o 1 939 630 zł./,
• rok 2015 - dane w wieloletniej prognozie finansowej – 1 292 006 zł., a spłaty wymagalne 2 355 364 zł. /zaniżenie w WPF o 1 063 358 zł./,
• rok 2016 - dane w wieloletniej prognozie finansowej – 1 947 884 zł., a spłaty wymagalne 1 152 560 zł. /zawyżenie w WPF o 795 324 zł./,
• rok 2017 - dane w wieloletniej prognozie finansowej – 1 749 204 zł., a spłaty wymagalne 574 757 zł. /zawyżenie w WPF o 1 174 447 zł./,
• rok 2018 - dane w wieloletniej prognozie finansowej – 1 033 217 zł., a spłaty wymagalne 0 zł. /zawyżenie w WPF o 1 033 217 zł./.

Przed kontrolą stan zadłużenia Gminy Mońki na koniec 2013 r. miał wynieść 12 826 178 zł. Po wprowadzeniu powyższych zmian planowany stan zadłużenia Gminy Mońki na koniec 2013 r. wzrósł do kwoty 14 371 389 zł.; czyli o 1 545 211 zł.

2. Brak aktualizacji od roku 2006 w Urzędzie Miejskim w Mońkach zasad rachunkowości pod kontem zgodności z przepisami ustawy o rachunkowości oraz rozporządzenia Ministra Finansów w tym zakresie. Fakt ten został stwierdzony również podczas kontroli kompleksowej w roku 2009.
Pan Burmistrz zadeklarował wówczas , że wykona zalecenia do końca I kwartału 2010 r. Z ustaleń kontroli wynika, że do dnia rozpoczęcia kontroli kompleksowej w 2013 r. nie zostały podjęte żadne czynności zmierzające do dostosowania zasad rachunkowości do obowiązujących przepisów.
Burmistrz został poinformowany, że niezgodne z prawdą informowanie o wykonaniu wniosków pokontrolnych zagrożone jest karą grzywny.
To znaczy jeżeli zostanie nałożona kara to zapłacimy my wszyscy.

3. Gospodarka materiałowa – ustalono, że przepisy wewnętrzne urzędu nie określają sposobu ewidencjonowania - rozliczania paliwa.

4. Brak audytu wewnętrznego - obowiązek prowadzenia audytu wewnętrznego dotyczy jednostki samorządu terytorialnego, w których kwota dochodów i przychodów lub kwota wydatków i rozchodów ujęta w uchwale budżetowej przekroczyła 40 mln zł. Istotą kontroli wewnętrznej jest:
• niezależne i obiektywne badanie finansów, w wyniku którego Burmistrz uzyskuje obiektywną i niezależną ocenę adekwatności, efektywności i skuteczności działania,
• czynność doradcza, w tym składanie wniosków mających na celu usprawnienie funkcjonowania jednostki jako całości.
W Gminie Mońki pułap 40 milionów zł. został przekroczony w uchwałach budżetowych na rok 2009, 2010 i 2013. Stwierdzono, że mimo przywołanych okoliczności Pan Burmistrz do dnia zakończenia kontroli nie podjął żadnych działań w celu niezależnej oceny urzędu.

5. Zamówienia publiczne – w żadnym z postępowań objętych kontrolą nie została powołana komisja przetargowa.

6. Brak przekazywania kierownikom podległych jednostek organizacyjnych informacji do opracowania projektów planów finansowych (założeń do budżetu na rok następny).

7. Ulgi w podatkach. Od kilku lat ten sam podatnik regularnie korzysta z pomocy w postaci umorzenia lub odroczenia terminu płatności zaległości podatkowych. Udzielanie ulg podatkowych ma za zadanie poprawienie sytuacji podatnika. Nie można ich jednak traktować jako instrumentu wspierającego działalność, choćby pobudki takich działań leżały w ogólnie rozumianym interesie publicznym.
Kłóciłoby się to z zasadą zawartą w art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wskazującą, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Udzielanie ulg w zapłacie podatku przez kilka lat z rzędu nosi znamiona podmiotowego zwolnienia z podatku, do którego Burmistrz nie ma umocowania ustawowego. Wskazuje również, że podstawowy cel udzielanych ulg nie zostaje osiągnięty ponieważ podatnik ciągle potrzebuje pomocy.

Analizę wyników kontroli przeprowadzonej przez pracowników regionalnej izby obrachunkowej w Białymstoku polecam wszystkim mieszkańcom naszej Gminy, a w szczególności radnym obecnej kadencji.

Jak nazwać fakt, gdy Burmistrz przedkłada radnym Rady miejskiej pod obrady projekt uchwały wieloletniej prognozy finansowej, w której są inne dane finansowe niż w zawartych obowiązujących gminę umowach kredytu i pożyczek?

Cezary Grygo