Powiatowy Urząd Pracy w Mońkach realizuje zadania w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej bezrobotnych.

Do podstawowych zadań urzędu pracy należą:

1. opracowywanie i realizacja programu promocji zatrudnienia oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy stanowiącego część powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych,
2. pozyskiwanie i gospodarowanie środkami finansowymi na realizację zadań z zakresu aktywizacji lokalnego rynku pracy,
3. udzielanie pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w znalezieniu pracy , a także pracodawcom w pozyskaniu pracowników oraz pośrednictwo pracy i poradnictwo zawodowe,
4. rejestrowanie bezrobotnych i poszukujących pracy,
5. inicjowanie i wdrażanie instrumentów rynku pracy ,
6. inicjowanie, organizowanie i finansowanie usług i instrumentów rynku pracy,
7. inicjowanie i wspieranie tworzenia klubów pracy,
8. inicjowanie, organizowanie i finansowanie projektów lokalnych i innych działań na rzecz bezrobotnych,
9. opracowywanie analiz i sprawozdań,
10. inicjowanie i realizowanie przedsięwzięć mających na celu rozwiązanie lub złagodzenie problemów związanych z planowanymi zwolnieniami grup pracowników,
11. współdziałanie z powiatowymi radami zatrudnienia,
12. współpraca z gminami w zakresie upowszechniania ofert pracy, informacji o usługach poradnictwa zawodowego i szkoleniach, organizacji robót publicznych oraz zatrudnienia socjalnego,
13. przyznawanie i wypłacanie zasiłków oraz innych świadczeń z tyt. bezrobocia,
14. wydawanie decyzji,
15. realizowanie zadań wynikających z koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego państw UE,
16. realizowanie zadań wynikających z prawa swobodnego przepływu pracowników między państwami UE, a w szczególności świadczenie usług EURES.

Nowymi formami pomocy osobom bezrobotnym są m.in. stypendia dla bezrobotnych uczących się w szkołach ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych oraz studiujących, dodatki aktywizacyjne i dotacje na podjęcie działalności gospodarczej.

W stosunku do wybranych grup bezrobotnych "będących w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy" mogą być stosowane instrumenty rynku pracy takie jak prace interwencyjne, roboty publiczne, staże i przygotowanie zawodowe.