5 grudnia 50. osobowa grupa Narodowej Pielgrzymki z Podlasia wspólnie z wspólnie z braćmi, przedzieleni obecną granicą, uczcili 142. Rocznicę Urodzin Marszałka Józefa Klemensa Piłsudskiego. Podlasianie odwiedzili także polski Dom Dziecka na Podbrodziu i modlili się u stóp Pani Ostrobramskiej w Wilnie.

Polacy nigdy nie tracili nadziei...

Trzy zaborcze mocarstwa choć podzielili i skreślili Ojczyznę naszą z mapy świata, to nigdy jej nie ujarzmili duchowo. Jej synowie i córki wychowani na tradycjach powstańczych i zrywach patriotycznych, w wielkim umiłowaniu wolności opisywanej przez najwybitniejszych naszych poetów wierzyli, że Ojczyzna zrzuci kajdany niewoli i powstanie Państwo Polskie. Po przeszło stuletniej niewoli nastąpiła historyczna chwila odzyskania wolności. Powrót na mapę świata Ojczyzna zdobyła w walkach okupionych ofiarą krwi. 16 listopada 1919 r.w liście do prezydenta Stanów Zjednoczonych (...) i do rządów wszystkich państw wojujących i neutralnych Józef Piłsudski napisał: "Jako wódz naczelny armii polskiej, pragnę notyfikować rządom i narodom wojującym i neutralnym istnienie państwa polskiego niepodległego, obejmującego wszystkie ziemie zjednoczonej Polski".
"Państwo polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach demokratycznych. Rząd polski zastąpi panowanie przemocy, która przez sto czterdzieści lat ciążyła nad losami Polski - przez ustrój, zbudowany na porządku i sprawiedliwości. Opierając się na armii polskiej pod moją komendą, mam nadzieję, że odtąd żadna armia obca nie wkroczy do Polski, nim nie wyrazimy w tej sprawie formalnej woli naszej. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej pomocy i braterskiego poparcia polskiej Rzeczypospolitej odrodzonej i niepodległej".

Podlasianie u Marszałka...

Klara Rogalska, płk Leszek Bożydar Zych, Krzysztof Tołwiński i Wiktor Klatkowski z Komitetu Obchodów Urodzin Marszałka Józefa Piłsudskiego zaprosili prawicowe organizacje i stowarzyszenia z Podlasia do uczczenia pamięci jednego z największych synów naszej Ojczyzny, niedościgłego wzoru, męża stanu i oddanego bezgranicznie Rzeczpospolitej Józefa Piłsudskiego. - Postanowiliśmy w miejscu urodzin Marszałka Józefa Piłsudskiego w Zułowie pod dębem zasadzonym w 1937 roku, w miejscu byłego dworu, gdzie mieściła się kolebka przyszłego Marszałka, to wydarzenie Mszą św. i wspomnieniem wspólnie z braćmi, którzy przedzieleni obecną granicą wiernie strzegą pamięci i dochowują wierności Rzeczpospolitej. Stąd powinniśmy to miejsce przywrócić naszej tożsamości narodowej, a celem odwiedzin miejsca zrodzenia jednego z największych współczesnych synów Rzeczypospolitej winny odbywać się pielgrzymki narodowe.- stwierdził Krzysztof Tołwiński.

Zułów i Powiewiórka - symbole Niepodległości...

W odległości 60 km od Wilna leży wieś Zułów, w którym w 1867 r. urodził się Józef Klemens Piłsudski. W końcu XVII wieku wieś była prywatną własnością kasztelana nowogródzkiego Aleksandra Wojny - Jasienieckiego. Później została przekazana rodzinie Giedroyciów, a w XVIII wieku zrządzała nią rodzina Ogińskich. Antoni Michałowicz przekazał ją jako posag córce Marii, która w 1863 r. poślubiła Józefa Wincentego Piłsudskiego. Wówczas wieś przeszła w posiadanie rodziny Piłsudskich. W Zułowie urodzili się dwaj ich synowie: Bronisław Piłsudski (2 listopada 1866) i Józef Piłsudski (5 grudnia 1867). W lipcu 1874 r. rezydencja Piłsudskich spłonęła i rodzina przeprowadziła się do Wilna. Po I wojnie światowej Zułów należał do Polski. Po ustabilizowaniu się granicy w 1921 r. wieś przeszła pod zarząd państwowy, a Zułów stał się zapleczem leżącej nieopodal bazy wojskowej. W 1934 r. stowarzyszenie weteranów wojny polsko - bolszewickiej odkupiło wieś od armii, założyło komitet odbudowy rezydencji, w której przyszedł na świat marszałek Józef Piłsudski, polski bohater narodowy. Otwarcie zrekonstruowanego na muzeum domu marszałka miało miejsce 10 października 1937 r. Krótko po wkroczeniu wojsk sowieckich do Polski w 1939 r. dom został całkowicie zniszczony.
Powiewiórka, to dawne miasteczko w Starostwie Podegrodzkim. Dziś jest wsią liczącą zaledwie 420 mieszkańców. W drewnianym kościele p.w. św. Kazimierza zbudowanym w 1775 r., 15 grudnia 1867 r. ochrzczony został Józef Piłsudski. Wydarzenie to upamiętnia umieszczona w kościele tablica pamiątkowa w języku polskim. "Kościół Sorokpolski, miejsce chrztu Marszałka Józefa Piłsudskiego, Wodza Narodu, od Synów tej ziemi". Świątynia jest jedną z niewielu pamiątek po przyszłym Marszałku Polski. Dziś kościół wymaga gruntownego remontu.

Eucharystia, koncert, wystąpienia okolicznościowe...

Przy dębie Marszałka i kamieniu upamiętniającym miejsce narodzin Naczelnika Państwa Polskiego, spotkanie zainicjował poseł RL Michał Mackiewicz, prezes Związku Polaków na Litwie, który nawiązał do wydarzeń sprzed 91. laty oraz wspólnych dążeń podejmowanych wraz polskie organizacje. Prezes przypomniał zebranym zasługi Marszałka wobec Ojczyzny.
Mszę św. w intencji obu narodów, marszałka Piłsudskiego sprawowali ks. proboszcz Józef Aszkiełowicz z Mejszagoły i ks. Jan Czerniawski, proboszcz z Podbrodzia Powiewiórki. Oprawę liturgiczną pełnił Larys Lubowicki i chór parafialny z Mejszagoły.
W homilii ks. dziekan Józef Aszkiełowicz podkreślił znaczenie tego miejsca dla obojga narodów. Odwołał sie do powojennego zacierania śladów miejsca urodzin Piłsudskiego, apelowoł do zebranych o modlitwę za tych, którzy oddali życie za Ojczyznę.
Larys Lubowicki, Patryk Kotowicz i Sylwia Kamińska - uczniowie z I Liceum Ogólnokształcącego im. T. Kościuszki uczcili pamięć Marszałka uroczystym montażem słowno - muzycznym.
Podobny uroczysty koncert miał miejsce w 1941 r. - 11 Listopada, również w wykonaniu wychowanków tegoż Liceum, którzy deportowani do północnego Kazachstanu Akmolińskoj Obłsti, uzyskując pozwolenie u miejscowych władz Dżałtyru przygotowali akademię w miejscowym klubie "Krasnyj Ugałok" i mówili o Niepodległej. W inscenizacji scenki Janiny Bartoszukówny, udział wzięły Wiesława Batowska, Wincentyna Gruszkiewiczówna i Krystyna Tworkowska.
- Koncert w Zułowie, to kontynuacja patriotycznej postawy uczniów patriotycznej postawy uczniów ponad 90. letniego bielskiego Gimnazjum i Liceum, którzy wierni harcerskim ideałom cierpieli, walczyli na różnych frontach, ginęli za Ojczyznę - podkreślił Tadeusz Szereszewski, pomysłodawca koncertu i autor scenariusza.

- Zakupiliśmy ponad czterohektarową działkę, na której kiedyś stał dwór Piłsudskich, a w 2005 r. poświeciliśmy pamiątkowy kamień w pobliżu posadzonego w 1937 r. dębu - podkreślił Michał Mackiewicz. - Cudem on przetrwał czasy bolszewizmu i Ludowej Republiki Litewskiej, kiedy to tuż obok niego wzniesiono duży zespół zabudowań sowchozowych - fermę, obory i stodoły. Od kilku lat trwa tu porządkowanie terenu. Zułowski rezerwat pamięci odbudowywany jest głównie za społeczne pieniądze.
- Dziękując księżom za celebrowaną mszę święta pani Halina Dondziło przedstawiciel Związku Piłsudczyków zwróciła się do uczestników zułowskiej uroczystości, aby kolejne uroczystości obchodów urodzin marszałka Józefa Piłsudskiego zawsze tak jak dzisiejsze były połączone z mszą świtą, która dzisiaj po przerwie od 1938 roku została tutaj odprawiona.
Pielgrzymi z Podlasia odwiedzili także kościół w Powiewiórce, gdzie ochrzczony został Piłsudski, polski Dom Dziecka w Podbrodziu i kaplicę Matki Boskiej Ostrobramskiej w Wilnie.
- Pielgrzymka była dla mnie niezwykłym przeżyciem i wyróżnieniem. Tu słowa "Litwo, Ojczyzno moja..., jak i patriotyczne wiersze, które recytowałem nabrały szczególnego znaczenia. Doświadczyłem wiele życzliwości i wdzięczności od mieszających tu Polaków - wyznał Larys Lubowiecki. - Mam wielką radość, że mogłam prowadzić wraz z Patrykiem ten koncert i zaśpiewać - wspomina Sylwia Kamińska. - Jestem pod głębokim wrażeniem, bo widziałam łzy wzruszenia - świadczące o tym, że zostaliśmy dobrze przyjęci. Myślę, że naszą postawą dołożyliśmy cegiełkę do budowy naszej tożsamości narodowej.
Pod hasłem "Zułów - miejscem pamięci narodowej" Związek Polaków na Litwie przywraca pamięć o Piłsudskim. Choć z dawnego dworku Piłsudskiego nie pozostało tu nic, to polscy patrioci mieszkający na Litwie wierzą, że wspólnie z narodem polskim wskrzeszą pamięć należną Marszałkowi.
Podlaskie organizacje nie zapominają o rodakach mieszkających poza granicami Polski. Szczególnie Sybiracy włączają się w tę pomoc. Z inicjatywy Klary Rogalskiej, która na Litwie i Białorusi dociera do Polaków Sybiraków, legitymacje członkowskie związku otrzymało już 100 osób. Transporty odzieży, żywności i środków czystości dotarły już do Pińska, Słonima, Lidy, Grodna i Porzecza.
Członkowie Zarządu i Rady Związku Polaków na Litwie na czele z prezesem ZPL, posłem na Sejm RL Michałem Mackiewiczem, przedstawiciel placówki dyplomatycznej RP, delegacje kół i oddziałów polskich organizacji społecznych, złożyli wieńce, kwiaty, zapalili znicze przy tablicy Marszałka. - Na ręce ksi.edza proboszcza z Powiewiórki Jana Czerniawskiego zlożono datek pielgrzymów podlaskich na rzecz parafii - Marszałka Józefa Piłsudkiego. Nas obdarowano książeczką "Zułów - ojczyste strony Marszałka Piłsudskiego" i "Naszą Gazetą", Tygodnikiem Związku Polaków na Litwie.
Prezes Mackiewicz zaprosił zebranych na ciepły poczęstunek, w którym dominowała smaczna wojskowa grochówka. Dziękując za spotkanie prezes pożegał sie z nami słowami - przyjeżdżajcie i zapraszajcie innych".

Tadeusz Szereszewski